Onderhoudsgids voor Duurzame Gebouwen

Ook wat niet (volledig) zichtbaar is, moet regelmatig gecontroleerd worden. En dat geldt zeker voor de systemen voor de behandeling van uw afvalwater. Dit onderdeel is uitgebreider dan u op het eerste gezicht zou denken. De term slaat immers op vet-, koolwaterstof- en slibafscheiders, bezinkputten, septische putten en individuele zuiveringsstations. Ook de onderdelen van ingegraven leidingen zijn vatbaar voor slijtage en defecten. In de eerste plaats denken we aan de rioleringsbuizen, hydraulische toestellen en andere leidingen. Er zijn echter nog tal van andere elementen die u best regelmatig aan een inspectie onderwerpt. Een belangrijke groep zijn de kolken, terugslagkleppen, duikers…. Maar ook de zinkputten, gedraineerde filterbedsystemen en ondergrondse bevloeiingsnetten vragen aandacht. Verder zijn er nog de inspectieramen en -kamers en draineerbuizen. Vergeet ook de terugstroombeveiligingstoestellen, terugslagkleppen en spuikranen niet. Last but not least vereisen oppompinstallaties voor rioolwater eveneens een regelmatig onderhoud.

Een woning is de optelsom van verschillende structuurelementen. En dat zijn er wel wat: wanden, balken, kolommen, dakconstructies, trappen, balkons, schoorstenen… Hoewel deze elementen erg solide en duurzaam lijken, ontsnappen ze niet aan de tand des tijds. Met een tijdige inspectie (en herstelling) kan u dure ingrepen vermijden en ook de veiligheid van de bewoners waarborgen. Niemand wil immers wonen in een huis waarvan de structuur niet tiptop in orde is.

Structuurelementen bestaan in verschillende materialen. In woningen speelde traditioneel metselwerk lange tijd de hoofdrol. Vandaag is houtbouw aan een opmars bezig en eisen ook beton, metaal en glas hun plaats als structuurelement op. Wat u ook kiest: hou er rekening mee dat elk materiaal zijn achilleshiel heeft. Daarom is het uitermate belangrijk om elk structuurelement grondig te controleren en indien nodig te repareren.

De uitdrukking ‘een dak boven het hoofd hebben’ is veelzeggend. Niet alleen figuurlijk, maar ook letterlijk. Dit onderdeel van een huis heeft immers een erg belangrijke functie: zowel de inwoners als de andere bouwelementen beschermen tegen weersinvloeden en vervuiling. Het kleinste mankement kan dus grote gevolgen hebben. Daarom zijn een regelmatige inspectie en onderhoud geen overbodige luxe. Wellicht is het best om deze taken aan een specialist toe te vertrouwen. Enerzijds om veiligheidsredenen, anderzijds omdat het nazicht en de eventuele herstellingen enige expertise vereisen.

Er zijn immers nogal wat elementen die onder de loep genomen moeten worden. Vooral de dakvloerelementen, de wateropvang en -afvoer en dakbedekking/afdichtingen vragen deskundige aandacht. Ook de aansluitingsdetails en afwerkingen mogen niet vergeten worden. Dakdoorbrekingen zoals ramen, lichtkoepels of rook- en warmteafvoersystemen vormen de achilleshiel van elk dak. Zorg dus dat ze altijd in optimale staat verkeren. Ten slotte mogen ook de uitrustingen, beschermingen en toebehoren niet uit het oog verloren worden. Zeker nu zonnecollectoren eerder regel dan uitzondering geworden zijn.

Aan de buitenkant van elke woning bevinden zich tal van afwerkingselementen. Deze hebben vaak zowel een esthetische als een functionele rol. We denken in de eerste plaats aan alle schrijnwerk, maar ook de buitenbeglazing en de vulelementen vallen onder deze categorie. Erg prominente vormen van buitenafwerkingen zijn de gevelbekleding of de gevelbepleistering. Dichtingsvoegen zijn dat misschien minder, maar niettemin spelen ze een belangrijke rol in het uitzicht en de functionaliteit van uw woning. Verder zijn er nog de buitentrappen, balkons, borstweringen en leuningen. Last but not least zijn er de specifieke gevelsystemen en -uitrustingen/gondels die weinig esthetische waarde hebben, maar des te belangrijker zijn om een veilig onderhoud en reiniging van de andere bouwelementen te garanderen.

Wie zijn sluitingen en buitenafwerkingen goed onderhoudt, zal twee keer winnen. U verlengt de levensduur van al deze elementen, wat op termijn een groot verschil zal maken in de portemonnee. Daarenboven oogt uw woning altijd perfect, wat een positief effect heeft op de waarde van het pand. Kortom, geen enkel excuus is goed genoeg om de buitenkant van uw huis aan zijn lot over te laten. Wilt u weten welke controles en werken er nodig zijn? Klik dan op de buitenafwerkingen die op uw woning van toepassing zijn.

Het interieur van een woning is de reflectie van de persoonlijkheid van de bewoners. In die zin vertellen de inrichting en de manier waarop uw interieur wordt onderhouden niet alleen wat meer over wie u bent, maar het zorgt ook voor mentale rust. Bovendien gaan de afwerkingen en materialen eens zo lang mee als u ze regelmatig reinigt en repareert. Kortom, zowel uw gemoedstoestand als uw portemonnee winnen bij een interieur dat tiptop in orde wordt gehouden.

Het is niet eens zo moeilijk om uw binnenafwerking optimaal te onderhouden. Meestal volstaat een periodieke reiniging van de binnenwanden en binnenbepleistering, de vloerbedekking en de (verlaagde) plafonds. Het is weliswaar erg belangrijk dat daarbij de juiste technieken en producten worden toegepast.

Voor wat betreft het schrijnwerk en de binnentrappen, de leuningen en de verhoogde vloeren ligt het accent niet zozeer op schoonmaken, maar op onderhoud dat ervoor zorgt dat ze functioneel en veilig blijven.

Een woning bevat tal van ‘technieken’ die professionelen als ‘HVAC’ aanduiden. Deze term staat voor ‘heating, ventilation and airconditioning’. Verwarming, ventilatie en airco dus. Daarnaast zijn er nog andere technische installaties, zoals de luchtbehandelingsgroepen en de systemen voor waterverdeling en -afvoer. Ten slotte is er nog de vreemde eend in de bijt die desalniettemin een enorm belangrijke taak heeft: de oplossingen voor brandbescherming.

Al deze technieken zorgen letterlijk voor comfort in uw woning. Vaak staan we daar niet bij stil, tot één van de systemen het laat afweten. Meestal gebeurt dat wanneer we ze het meest nodig hebben. Een verwarmingsinstallatie begeeft het quasi altijd in hartje winter, terwijl de airco op een snikhete dag kuren krijgt. Gelukkig bestaat er een manier om dergelijke onaangename verrassingen grotendeels te vermijden: proactief onderhoud. Het mooie is dat deze aanpak zich nog in andere voordelen vertaalt. Een goed functionerende verwarmingsinstallatie zal bijvoorbeeld ook een positieve impact op uw energiefactuur hebben. De interventies voor reparaties zullen drastisch verminderen en tegelijkertijd zal de levensduur van uw toestellen toenemen. Bovendien vermijdt u schade door lekken of (in het ergste geval) brandhaarden.

We lijken niet meer te beseffen hoe sterk elektriciteit met ons leven vervlochten is, tot er een stroompanne optreedt… Dan hebben we het gevoel dat we terug naar de middeleeuwen gekatapulteerd worden. Een uur met kaarsjes is nog wel gezellig, maar al snel missen we het comfort en de luxe. Het belang van elektriciteit neemt zelfs halsoverkop toe. Zonder stroom is er geen internet, koffie of warm eten. Ook alle domotica en beveiligingsfuncties vallen weg. En we kunnen onze wagen of fiets niet meer opladen. Kortom: zonder elektriciteit zijn we hopeloos verloren.

We evolueren langzamerhand naar een maatschappij waarin we zelf stroom produceren, opslaan en uitwisselen met onze buren. Op het vlak van onderhoud zal dit de zaken enigszins bemoeilijken, maar dat zijn zorgen voor later. Vandaag zijn we voor de elektriciteitsbevoorrading nog steeds grotendeels afhankelijk van derden. Zij waarborgen de continuïteit, waardoor u niet wakker hoeft te liggen van eventuele inspecties of ingrepen. Toch gaat u niet helemaal vrijuit: particulieren worden geacht zelf enig onderhoud aan de elektrische systemen uit te voeren. Deze acties kaderen vooral in het behoud van een optimale veiligheid. Niettemin spelen ze ook een rol in het behoud van een vlotte elektriciteitstoevoer.

Het ligt voor de hand dat hoogspanningsdistributie- en transformatieposten maatregelen vragen om de veiligheid en de werking van de installaties te waarborgen. Particuliere woningen hebben echter voornamelijk te maken met laagspanningsinstallaties (inclusief de elektrische leidingen en noodelektrogeengroepen). Daarnaast zijn er nog de zeer-lage-spanningsinstallaties die ook wel enig onderhoud vereisen. In eerste instantie denken we aan alarmsystemen ter beveiliging tegen diefstal. Maar ook de branddetectie- en alarmsystemen, alsook de parlo- en videofoons en diverse elektrische elementen zullen periodiek gecontroleerd moeten worden.

(Nood)verlichting is een categorie apart binnen de technieken voor elektriciteit. Hoe u deze oplossingen in optimale conditie houdt, leest u hier. Liften dienen dan weer periodiek door een expert onderhouden te worden. Wat dit allemaal inhoudt, leest u hier. Zorg ten slotte dat de elektrische verwarmingssystemen (convectoren, warmtepompen…) niet aan uw inspecterende oog ontsnappen.

Een likje verf kan wonderen doen voor de uitstraling van uw woning en dit zonder dat het stukken van mensen moet kosten. U kan deze werken immers relatief gemakkelijk zelf uitvoeren. De enige keerzijde van de medaille is dat het positieve effect van schilderwerken beperkt is in de tijd. Zeker in omgevingen die intensief gebruikt worden of blootgesteld zijn aan sterk vervuilende factoren. Daarom zal u periodiek de geverfde oppervlakken moeten reinigen, behandelen en herwerken. Welke acties u wanneer moet ondernemen, is sterk afhankelijk van de locatie.

Rondom (en aan) uw woning zijn er nog verschillende zaken waaraan u best aandacht schenkt. Vaak betreft het elementen die uw huis extra cachet geven. Als die niet in optimale staat verkeren, is de kans groot dat ze het omgekeerde effect creëren. Kapotte en vuile buitenvloerbedekkingen bezorgen uw woning al snel een troosteloze uitstraling. Hetzelfde geldt voor uithangborden, kabels of bloembakhouders die hun beste tijd gehad hebben. Ook aftands buitenmeubilair en onverzorgde waterpartijen zullen de uitstraling van uw woning sterk bezoedelen. Vergeet trouwens niet om de huisvuilafvoerinrichtingen, de huisvuil- en vuilnisbakkenverzamelruimte en kelders/parkings periodiek onder handen te nemen. Dit is vooral belangrijk om hygiënische redenen.

Gelukkig is het onderhoud van al deze zaken niet zo moeilijk of tijdsintensief. Wilt u weten hoe u alles in perfecte staat houdt? Klik dan op de elementen die voor uw woning van toepassing zijn.